«ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΑ ΚΑΘΟΔΗΓΟΥΜΕΝΗ» ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ (IMAGE GUIDED SURGERY) ΜΕΣΩ ΝΕΥΡΟΠΛΟΗΓΗΤΗ
Η εξέλιξη της χειρουργικής σπονδυλικής στήλης κατευθύνεται προς τεχνικές ελάχιστα επεμβατικές. Η χρήση των λεγόμενων «απεικονιστικά καθοδηγούμενων συστημάτων» ή νευροπλοηγητών, είναι ένα μεγάλο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση, καθώς παρέχεται η δυνατότητα μεγαλύτερης χειρουργικής ακρίβειας, μικρότερης χειρουργικής τομής, προγραμματισμού της επέμβασης σε συνθήκες εικονικής πραγματικότητας, συντομότερου χρόνου χειρουργείου, μικρότερης παραμονής του ασθενούς στο νοσοκομείο και ταχύτερης επιστροφής του στην καθημερινότητα, με ταυτόχρονη ελαχιστοποιοίση του κινδύνου επιπλοκών. Τέτοια συστήματα χρησιμοποιούνται σχεδόν σε όλα τα ιατρικά κέντρα, παγκόσμια.
O Δρ. Παναγιώτης Νομικός χρησιμοποιεί το πιο εξελιγμένο σύστημα νευροπλοήγησης σπονδυλικής στήλης, StealthStation TREON Image-Guided System της εταιρείας Medtronic, στο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ.
ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Τι σημαίνει «απεικονιστικά καθοδηγούμενη» χειρουργική (image guided surgery);
Ολόκληρη η διαδικασία της «απεικονιστικά καθοδηγούμενης» χειρουργικής μέσω νευροπλοηγητή, μπορεί εύκολα να συσχετιστεί ή να συγκριθεί με τα συστήματα GPS (Global Positioning System), που χρησιμοποιούνται ευρέως σε αυτοκίνητα και θαλάσσια σκάφη. Η κάμερα του συστήματος λειτουργεί σαν τον δορυφόρο και ανιχνεύει τα σήματα από τα οχήματα που είναι εξοπλισμένα με τις κατάλληλες συσκευές - δέκτες. Καθώς το όχημα κινείται, ο δορυφόρος υπολογίζει τη θέση και μεταφέρει τις πληροφορίες στον υπολογιστή, ο οποίος παρουσιάζει στη συνέχεια την κατεύθυνση που πρέπει το όχημα να ακολουθήσει.
Πως λειτουργεί ο νευροπλοηγητής στις επεμβάσεις σπονδυλικής στήλης;
Ένα τρισδιάστατο μοντέλο της σπονδυλικής στήλης, το οποίο ανασυντίθεται από μία κοινή αξονική τομογραφία και μία απλή ακτινογραφία, είναι αναγκαία για την καθοδήγηση από τον νευροπλοηγητή. Με την επεξεργασία των πληροφοριών που παρέχονται, η χειρουργική ομάδα είναι σε θέση να εκτελέσει το χειρουργείο εκ των προτέρων σε συνθήκες εικονικής πραγματικότητας, έχοντας βεβαίως τη δυνατότητα να αλλάζει στάδια της επέμβασης τα οποία δεν θεωρεί ικανοποιητικά, μέχρι το σημείο να προσχεδιάσει την «ιδανική» προσπέλαση, αποφεύγοντας σημαντικές γειτονικές ανατομικές δομές, που πρέπει να προστατευτούν. Πριν την έναρξη της χειρουργικής επέμβασης η τρισδιάστατη αξονική τομογραφία και οι απλές ακτινογραφίες προβάλλονται στην οθόνη του νευροπλοηγητή. Ακολουθεί η καταγραφή της θέσεως του ασθενούς στο χώρο, κατά την οποία συνδυάζονται οι πληροφορίες των απεικονίσεων με τη φυσική ανατομία της σπονδυλικής στήλης. Από εκεί και πέρα ο χειρουργός έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί την εξέλιξη της επέμβασης στην οθόνη του νευροπλοηγητή, να ελέγχει τη θέση ανατομικών δομών, εργαλείων και υλικών, όπως διαυχενικές βίδες που χρησιμοποιούνται στις σπονδυλοδεσίες, να καθορίζει και να επιβεβαιώνει τα όρια όγκων νωτιαίου μυελού ή απλώς να εκτελεί την προσχεδιασμένη προσπέλαση.
Πηγή: www.nomikosp.gr
Η εξέλιξη της χειρουργικής σπονδυλικής στήλης κατευθύνεται προς τεχνικές ελάχιστα επεμβατικές. Η χρήση των λεγόμενων «απεικονιστικά καθοδηγούμενων συστημάτων» ή νευροπλοηγητών, είναι ένα μεγάλο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση, καθώς παρέχεται η δυνατότητα μεγαλύτερης χειρουργικής ακρίβειας, μικρότερης χειρουργικής τομής, προγραμματισμού της επέμβασης σε συνθήκες εικονικής πραγματικότητας, συντομότερου χρόνου χειρουργείου, μικρότερης παραμονής του ασθενούς στο νοσοκομείο και ταχύτερης επιστροφής του στην καθημερινότητα, με ταυτόχρονη ελαχιστοποιοίση του κινδύνου επιπλοκών. Τέτοια συστήματα χρησιμοποιούνται σχεδόν σε όλα τα ιατρικά κέντρα, παγκόσμια.O Δρ. Παναγιώτης Νομικός χρησιμοποιεί το πιο εξελιγμένο σύστημα νευροπλοήγησης σπονδυλικής στήλης, StealthStation TREON Image-Guided System της εταιρείας Medtronic, στο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ.
ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Τι σημαίνει «απεικονιστικά καθοδηγούμενη» χειρουργική (image guided surgery);
Ολόκληρη η διαδικασία της «απεικονιστικά καθοδηγούμενης» χειρουργικής μέσω νευροπλοηγητή, μπορεί εύκολα να συσχετιστεί ή να συγκριθεί με τα συστήματα GPS (Global Positioning System), που χρησιμοποιούνται ευρέως σε αυτοκίνητα και θαλάσσια σκάφη. Η κάμερα του συστήματος λειτουργεί σαν τον δορυφόρο και ανιχνεύει τα σήματα από τα οχήματα που είναι εξοπλισμένα με τις κατάλληλες συσκευές - δέκτες. Καθώς το όχημα κινείται, ο δορυφόρος υπολογίζει τη θέση και μεταφέρει τις πληροφορίες στον υπολογιστή, ο οποίος παρουσιάζει στη συνέχεια την κατεύθυνση που πρέπει το όχημα να ακολουθήσει.
Πως λειτουργεί ο νευροπλοηγητής στις επεμβάσεις σπονδυλικής στήλης;
Ένα τρισδιάστατο μοντέλο της σπονδυλικής στήλης, το οποίο ανασυντίθεται από μία κοινή αξονική τομογραφία και μία απλή ακτινογραφία, είναι αναγκαία για την καθοδήγηση από τον νευροπλοηγητή. Με την επεξεργασία των πληροφοριών που παρέχονται, η χειρουργική ομάδα είναι σε θέση να εκτελέσει το χειρουργείο εκ των προτέρων σε συνθήκες εικονικής πραγματικότητας, έχοντας βεβαίως τη δυνατότητα να αλλάζει στάδια της επέμβασης τα οποία δεν θεωρεί ικανοποιητικά, μέχρι το σημείο να προσχεδιάσει την «ιδανική» προσπέλαση, αποφεύγοντας σημαντικές γειτονικές ανατομικές δομές, που πρέπει να προστατευτούν. Πριν την έναρξη της χειρουργικής επέμβασης η τρισδιάστατη αξονική τομογραφία και οι απλές ακτινογραφίες προβάλλονται στην οθόνη του νευροπλοηγητή. Ακολουθεί η καταγραφή της θέσεως του ασθενούς στο χώρο, κατά την οποία συνδυάζονται οι πληροφορίες των απεικονίσεων με τη φυσική ανατομία της σπονδυλικής στήλης. Από εκεί και πέρα ο χειρουργός έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί την εξέλιξη της επέμβασης στην οθόνη του νευροπλοηγητή, να ελέγχει τη θέση ανατομικών δομών, εργαλείων και υλικών, όπως διαυχενικές βίδες που χρησιμοποιούνται στις σπονδυλοδεσίες, να καθορίζει και να επιβεβαιώνει τα όρια όγκων νωτιαίου μυελού ή απλώς να εκτελεί την προσχεδιασμένη προσπέλαση.
Οι ελάχιστα παρεμβατικές τεχνικές αντιμετώπισης παθήσεων σπονδυλικής στήλης συνδέονται αναγκαία με μεγάλο χρόνο έκθεσης σε ακτινοβολία, η οποία είναι απαραίτητη για την καθοδήγηση των χειρουργικών εργαλείων. Ισχύει το ίδιο για την νευροπλοήγηση;
Όχι. Είναι γεγονός ότι ο χρόνος έκθεσης σε ακτινοβολία σε πολλές ελάχιστα παρεμβατικές επεμβάσεις σπονδυλικής στήλης (διαδερμικές δισκεκτομές με laser ή ραδιοσυχνότητες, σπονδυλοδεσίες, τεχνικές TLIF και XLIF), δεν είναι αμελητέος. Επίσης, συνήθως ο χρόνος αυτός δεν καταγράφεται κατά τη διάρκεια των επεμβάσεων, οι οποίες πολλές φορές διαρκούν αρκετές ώρες, ενώ οι περισσότερες εκτελούνται σε όλο και πιο νέους ασθενείς και σε περιοχές ιδιαίτερα ευαίσθητες στην ακτινοβολία, όπως γεννητικά όργανα ή θυρεοειδής αδένας. Κατά τη διάρκεια των επεμβάσεων αυτών η χειρουργική ομάδα και όλοι οι παρευρισκόμενοι στην αίθουσα χρησιμοποιούν προστατευτικό εξοπλισμό, όχι όμως και ο ίδιος ο ασθενής. Το μεγάλο πλεονέκτημα του νευροπλοηγητή είναι ότι κατά τη διάρκεια της επέμβασης δε χρειάζεται παρά μόνο μία απλή ακτινογραφία της σπονδυλικής στήλης, η οποία αποθηκεύεται στη μνήμη του συστήματος. Ανά πάσα στιγμή η χειρουργική ομάδα είναι σε θέση να την χρησιμοποιήσει για την παροχή όλων των απαραίτητων πληροφοριών.
Γιατί να ζητήσω από τον χειρουργό μου να χρησιμοποιήσει σύστημα νευροπλοήγησης; Ποιο είναι το όφελος της χρήσης νευροπλοήγησης στις επεμβάσεις σπονδυλικής στήλης;
Η ακρίβεια των μοντέρνων συστημάτων νευροπλοήγησης είναι της τάξεως των 0,2-0,5 χιλιοστών. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται δραστικά ο κίνδυνος επιπλοκών από τραυματισμό νεύρων ή αγγείων, καθώς παρά το ότι αυτά δεν είναι ορατά κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο χειρουργός γνωρίζει με ακρίβεια τη θέση τους γιατί τα παρακολουθεί στην οθόνη του νευροπλοηγητή. Με την ακριβή εντόπιση της θέσεως της σπονδυλικής στήλης πριν από την τομή του δέρματος, ο χειρουργός είναι σε θέση να περιορίσει σημαντικά την έκταση του χειρουργικού τραύματος. Έτσι, η επέμβαση γίνεται με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο. Συνοπτικά τα σημαντικότερα οφέλη είναι η παρεχόμενη ασφάλεια, το μικρό χειρουργικό τραύμα, η μείωση της απώλειας αίματος, του χρόνου έκθεσης σε ακτινοβολία, των μερών νοσηλείας και τέλος, του χρόνου επαναφοράς του ασθενούς στις καθημερινές του δραστηριότητες.
Η ακρίβεια των μοντέρνων συστημάτων νευροπλοήγησης είναι της τάξεως των 0,2-0,5 χιλιοστών. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται δραστικά ο κίνδυνος επιπλοκών από τραυματισμό νεύρων ή αγγείων, καθώς παρά το ότι αυτά δεν είναι ορατά κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο χειρουργός γνωρίζει με ακρίβεια τη θέση τους γιατί τα παρακολουθεί στην οθόνη του νευροπλοηγητή. Με την ακριβή εντόπιση της θέσεως της σπονδυλικής στήλης πριν από την τομή του δέρματος, ο χειρουργός είναι σε θέση να περιορίσει σημαντικά την έκταση του χειρουργικού τραύματος. Έτσι, η επέμβαση γίνεται με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο. Συνοπτικά τα σημαντικότερα οφέλη είναι η παρεχόμενη ασφάλεια, το μικρό χειρουργικό τραύμα, η μείωση της απώλειας αίματος, του χρόνου έκθεσης σε ακτινοβολία, των μερών νοσηλείας και τέλος, του χρόνου επαναφοράς του ασθενούς στις καθημερινές του δραστηριότητες.
Υπάρχουν πολλών ειδών συστήματα νευροπλοήγησης;
Ναι. Στην αγορά βρίσκονται συστήματα πολλών εταιρειών. Τα συστήματα αυτά διαφοροποιούνται ως προς τις εφαρμογές και το λογισμικό τους. Τα περισσότερα απευθύνονται αποκλειστικά για χρήση σε νευροχειρουργικές επεμβάσεις εγκεφάλου. Τα πιο προηγμένα χρησιμοποιούνται και στη σπονδυλική στήλη. Ο Δρ. ΠΑναγιώτης Νομικός χρησιμοποιεί το πιο εξελιγμένο σύστημα νευροπλοήγησης σπονδυλικής στήλης StealthStation TREON Image-Guided System της εταιρείας Medtronic, στο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ.
Λειτουργεί το σύστημα νευροπλοήγησης ως ρομπότ; Θα εκτελέσει ο χειρουργός μου την επέμβαση; Τα συστήματα νευροπλοήγησης δεν είναι σχεδιασμένα να λειτουργούν ως ρομπότ. Ο χειρουργός κρατά και καθοδηγεί τα εργαλεία με τα χέρια του. Ρομποτικά εργαλεία συνδέονται με τα συστήματα αυτά αλλά σε κάθε περίπτωση όλα εξαρτώνται από τον χειρουργό, ο οποίος εντέλει εκτελεί το χειρουργείο, ενισχύοντας της δυνατότητές του μέσω της καθοδήγησης από τον νευροπλοηγητή.
Λειτουργεί το σύστημα νευροπλοήγησης ως ρομπότ; Θα εκτελέσει ο χειρουργός μου την επέμβαση; Τα συστήματα νευροπλοήγησης δεν είναι σχεδιασμένα να λειτουργούν ως ρομπότ. Ο χειρουργός κρατά και καθοδηγεί τα εργαλεία με τα χέρια του. Ρομποτικά εργαλεία συνδέονται με τα συστήματα αυτά αλλά σε κάθε περίπτωση όλα εξαρτώνται από τον χειρουργό, ο οποίος εντέλει εκτελεί το χειρουργείο, ενισχύοντας της δυνατότητές του μέσω της καθοδήγησης από τον νευροπλοηγητή.
Πηγή: www.nomikosp.gr
Οι επεμβάσεις σπονδυλικής στήλης γίνονται πλέον ανώδυνες και δεν απαιτείτε μεγάλος χρόνος ανάρρωσης.
ΑπάντησηΔιαγραφή