Τετάρτη 18 Απριλίου 2012

Ηλεκτρονικό παυσίπονο από τον «Μπίλ Γκέιτς» του ΑΠΘ

   «Τα όνειρα του σήμερα γίνονται γεγονότα του αύριο και ίσως το να ονειρεύεται κανείς είναι η διέξοδος στο τρέχον αδιέξοδο που συναντάμε στη ζωή μας. Οταν πιστεύεις σ' αυτά τα όνειρα και προσπαθείς, ίσως μπορείς να δημιουργήσεις ένα εναλλακτικό αύριο και να πάρεις μια γεύση του σήμερα».

   Μέσα από αυτή τη θεώρηση ο 45χρονος αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), Λεόντιος Χατζηλεοντιάδης, μαζί με την επιστημονική του ομάδα, δημιούργησε ένα «ευφυέστατο» πρόγραμμα στο ηλεκτρονικό υπολογιστή, ικανό να διαχειριστεί κάθε είδους σωματικό αλλά και ψυχολογικό πόνο!Ενα «ηλεκτρονικό παυσίπονο» δηλαδή...

   Το πρόγραμμα ονομάστηκε «Epione» (Ηπιόνη), και όχι τυχαία, καθώς έτσι λεγόταν η σύζυγος του Ασκληπιού, που λατρευόταν στην αρχαιότητα γιατί απάλυνε τον πόνο των ανθρώπων.

   Δεν πρόκειται για σενάριο επιστημονικής φαντασίας, καθώς η ηλεκτρονική αυτή εφαρμογή ήδη έχει δρομολογηθεί να εφαρμοστεί πιλοτικά στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης, ενώ γίνονται και οι απαραίτητες διαδικασίες έτσι ώστε μέσα στο καλοκαίρι να μεταφερθεί και σε νοσοκομεία της Κρήτης, όπως είπε στη «δημοκρατία» ο δρ Λεόντιος Χατζηλεοντιάδης.

   Στην επιστημονική ομάδα δημιουργίας της «Ηπιόνης» συμμετέχουν οι απόφοιτοι του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, Κώστας Βρένας, Σταμάτης Γεωργούλης, Στέφανος Ελευθεριάδης και Δημήτρης Τζιώνας, οι οποίοι πρόσφατα κατέλαβαν την πρώτη θέση σε πανελλαδικό διαγωνισμό φοιτητικής καινοτομίας. Οι νεαροί επιστήμονες, που αποτελούν το λαμπρό μέλλον αυτής της ταλαιπωρημένης χώρας, έχουν «κεντρίσει» το ενδιαφέρον της Microsoft και θα εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στον παγκόσμιο διαγωνισμό καινοτομίας της Microsoft Imagine Cup 2011, στην κατηγορία Software Design, που πραγματοποιείται στη Νέα Υόρκη 8-14 Ιουλίου.

   «Κατά τη διάρκεια μιας πτήσης που είχα πέρυσι, ταξιδεύοντας για την Αθήνα, διάβαζα ένα άρθρο σε εφημερίδα για τους ασθενείς που υποφέρουν από τον πόνο και δεν μπορούν να ανακουφιστούν, αν και για το συγκεκριμένο θέμα διατίθενται τεράστια χρηματικά ποσά παγκοσμίως από κρατικούς φορείς. Μόνο στις ΗΠΑ δαπανώνται 90 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Σκέφτηκα λοιπόν ότι, ενώ από την αρχαιότητα εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν, η επιστήμη έχει αρχίσει να ασχολείται την τελευταία δεκαετία με τον πόνο και μόλις τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει η εναλλακτική διαχείρισή του. Κάπως έτσι γεννήθηκε η ιδέα της Ηπιόνης...» λέει στη «δημοκρατία» ο κ. Χατζηλεοντιάδης. Η ιδέα «έπεσε στο τραπέζι» και αμέσως οι τέσσερις φοιτητές του ΑΠΘ ενθουσιάστηκαν, την αγκάλιασαν και μέσα σε έναν μόλις χρόνο τής έδωσαν σάρκα και οστά.

   «Στη χώρα μας δυστυχώς τα ιατρεία πόνου στα οποία καταφεύγουν καρκινοπαθείς και ασθενείς με σοβαρές παθήσεις είναι παραμελημένα, γι' αυτό προσπαθούμε να δείξουμε ότι η τεχνολογία μπορεί τελικά να βοηθήσει και ανθρώπους που υποφέρουν από οξύ ή χρόνιο πόνο». Οπως μάλιστα συμπληρώνει ο κ. Χατζηλεοντιάδης, η εφαρμογή έχει προγραμματιστεί να δοκιμαστεί και σε τοκετούς στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο. «Πιστεύω ότι ακόμα και στις ωδίνες της γέννας το πρόγραμμα μπορεί να βοηθήσει. Πολύ σύντομα θα έχουμε τις απαντήσεις που θέλουμε».

   Η εφαρμογή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε, προκειμένου να εξαλείψει χρόνιους πόνους (όπως π.χ. σε καρκινοπαθείς) ή οξείς πόνους από τους οποίους υποφέρουν ασθενείς από τροχαία ή άλλα ατυχήματα, άτομα που έχουν χειρουργηθεί κ.ά. Επιπλέον, ανακουφίζει από πόνους φανταστικών μελών του σώματος (phantom limb pain), ανέκφραστους ψυχολογικούς πόνους.

   Επίσης, μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό εξειδικευμένο «εργαλείο» για τους γιατρούς, διότι τους δίνει τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν ολοκληρωμένα τους ασθενείς τους εξ αποστάσεως, να προσφέρουν θεραπευτικά σενάρια διαχείρισης του πόνου, να δημιουργήσουν βάση δεδομένων για τη συμπεριφορά των ασθενών τους και κ.λπ.

   Οσο για το κόστος της εφαρμογής; Σύμφωνα με τους δημιουργούς της δεν ξεπερνά τα 400 ευρώ.


   Η «Ηπιόνη» Υπάρχει, Νιώθει, Αλληλεπιδρά, Μοιράζεται


   Τα τέσσερα χαρακτηριστικά της «Ηπιόνης» είναι ότι Υπάρχει, Νιώθει, Αλληλεπιδρά και Μοιράζεται.

  • «Νιώθει» τον πόνο του χρήστη, χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνικές επεξεργασίας εικόνας (από webcam) και βιοσημάτων (EEG μέσω Emotiv), για την ανίχνευση εκφράσεων πόνου και της ψυχολογικής κατάστασης του χρήστη (ανέκφραστος πόνος).
  • «Αλληλεπιδρά» μαζί με τον χρήστη, ενεργοποιώντας συστήματα ανάδρασης (διεγέρτες - T.E.N.S.), ένα 3D περιβάλλον (θόλος Ηπιόνης) απόσπασης προσοχής από το αίσθημα του πόνου μέσω εικονικής πραγματικότητας και βιωματικής αλληλεπίδρασης με τη βοήθεια μιας συσκευής kintec.
  • Ηρεμεί τον χρήστη με κατάλληλη μουσική, που, μέσω του binaural effect (στερεοφωνικός ήχος), στέλνει σήματα χαλάρωσης σε χαμηλές συχνότητες (1-8 Hz) στον εγκέφαλο.
  • Υποστηρίζει τον ειδικό γιατρό να παρακολουθεί και να συμβουλεύει τον χρήστη σε θεραπευτικά σενάρια μέσω windows phone.
  • Ανακουφίζει τους χρήστες που υποφέρουν από τον πόνο φανταστικού μέλους (phantom limb pain), προσομοιώνοντας, μέσω επαυξημένης πραγματικότητας, τα σωματικά μέλη που λείπουν, δημιουργώντας σενάρια κίνησης με τη σκέψη των εικονικών μελών.



    Όλα όσα πρέπει να έχει ο χρήστης

   Ο χρήστης χρειάζεται έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή για να χειρίζεται το λογισμικό, μία συσκευή e-motiv, δηλαδή το «στεφάνι» που τοποθετείται στο κεφάλι και στέλνει στον υπολογιστή -μέσω τεχνολογίας bluetooth- τα εγκεφαλογραφήματα, καθώς και μία συσκευή kintec, που χρησιμοποιείται συχνά στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, η οποία τοποθετείται απέναντι από τον χρήστη, και δύο κάμερες ανίχνευσης της κίνησής του.
   Η εφαρμογή μπορεί να τοποθετηθεί στην επιφάνεια εργασίας κάθε ηλεκτρονικού υπολογιστή και να «νιώθει» και να «αναλύει» μέσω κάμερας (η οποία μεταφέρει στο λογισμικό τις συσπάσεις του προσώπου) τον πόνο του χρήστη και τις διαβαθμίσεις του, σε κλίμακα 1-16.

   Για τον ανέκφραστο πόνο, που είναι συνήθως ψυχολογικός, όπως για παράδειγμα η κατάθλιψη, χρησιμοποιούνται βιοσήματα ικανά να αντιληφθούν την ψυχολογική κατάσταση.

   Στο μέλλον θα χρησιμοποιηθεί ως επιπλέον πληροφορία για την καλύτερη «διάγνωση» και η ομιλία.

   Σε ό,τι αφορά την αλληλεπίδραση, ο κ. Χατζηλεοντιάδης εξηγεί ότι είναι εφικτή με δύο τρόπους: Τη Βιοανάδραση και την Απόσπαση Προσοχής μέσω οπτικοακουστικών μηνυμάτων.

   Στην πρώτη περίπτωση, στέλνονται με ηλεκτρόδια στον εγκέφαλο ηλεκτρικές διεγέρσεις, οι οποίες μπλοκάρουν τα σήματα πόνου και τον βοηθούν να εκκρίνει τις φυσικές ενδορφίνες, οι οποίες δημιουργούν την αίσθηση ευφορίας στον οργανισμό μας.

   Στην περίπτωση της Απόσπασης Προσοχής, η εφαρμογή προσφέρει την ψευδαίσθηση της «ηλεκτρονικής αγκαλιάς» μέσα από έναν τρισδιάστατο χώρο, ο οποίος προσαρμόζεται στις ανάγκες του καθένα. Για παράδειγμα, ένας εγκαυματίας μπορεί να δημιουργήσει ένα τοπίο από πάγους και να αισθανθεί αμέσως καλύτερα, όπως εξηγεί ο καθηγητής.

   Σε αυτόν τον χώρο ο κάθε χρήστης μπορεί να τοποθετήσει φίλους, συγγενείς και αγαπημένα πρόσωπα, όπως ακριβώς κάνει στις εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης, δηλαδή στο facebook, στο twitter κ.λπ. Επιπλέον, μπορεί να δημιουργήσει εικόνες με αγαπημένα μέρη και να ακούσει τη μουσική της αρεσκείας του.

   «Σε αυτή την περίπτωση στέλνονται τα κατάλληλα οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα, αυτά που είναι στην προτίμηση του καθένα και που θα είναι τα καταλληλότερα για να του αποσπάσουν την προσοχή» εξηγεί ο δρ Χατζηλεοντιάδης.

   Εδώ αξίζει να τονιστεί ότι η μουσική στέλνεται με χαμηλές συχνότητες στον εγκέφαλο, ώστε να οδηγούν σε ηρεμία και χαλάρωση, ενώ μπορεί και ο ίδιος ο χρήστης να δημιουργήσει τη δική του μουσική, στιγμιαία κουνώντας απλώς τα χέρια του ή ολόκληρο το σώμα του!

   «Αυτό επιτυγχάνεται με κάθε κίνηση των χεριών και του σώματος, από την οποία παράγονται διαφορετικοί ήχοι, προσφέροντας αμεσότητα και χαλάρωση» εξηγεί ο καθηγητής.


   Με «εικονικά μέλη» ανακουφίζει όσους έχουν ακρωτηριαστεί

   Όπως σημειώνουν οι εμπνευστές της εφαρμογής, η «Ηπιόνη» δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις θεραπείες. Μπορεί όμως να συμφιλιώσει τους ασθενείς με τις οδύνες και τους πόνους από τους οποίους βασανίζονται, ειδικά σε χρόνιες καταστάσεις. «Βοηθάει όσους υποφέρουν δηλαδή να διαχειριστούν την καθημερινότητά τους, μέσα από ένα σύστημα που δίνει τη δυνατότητα επικοινωνίας με φίλους, αλλά και με τον γιατρό τους» εξηγεί ο κ. Χατζηλεοντιάδης

   Μπορεί επιπλέον να ανακουφίσει όσους υποφέρουν από τον λεγόμενο πόνο του φανταστικού μέλους (του σώματος) – δηλαδή ακρωτηριασμένους. Οπως δείχνουν οι έρευνες, το 90%-95% των ανθρώπων που έχουν χάσει κάποιο μέλος του σώματός τους μπορούν να νιώσουν πόνο μεγάλης έντασης και διάρκειας στο ακρωτηριασμένο μέλος τους. Αυτό συμβαίνει γιατί ο εγκέφαλος έχει διατηρήσει στη μνήμη την εικόνα του και μπορεί να την επαναφέρει. Η «Ηπιόνη» μπορεί να δημιουργήσει την ανάδραση του ασθενή στον πόνο, συμπληρώνοντας με τρισδιάστατη προσομοίωση το μέλος του σώματος που λείπει, σαν αυτό να υπάρχει και να λειτουργεί κανονικά. Ετσι ο εγκέφαλος «βλέπει» το «εικονικό μέλος», το οποίο ο ασθενής μπορεί να «λειτουργήσει» σαν να υπήρχε και σταματά να νιώθει πόνο!

Πηγή: www.dimokratianews.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου