Βρίσκεστε μέσα σε μία καμπίνα αεροπλάνου. Ξαφνικά αρχίζετε να αισθάνεστε δυσφορία και νιώθετε έναν κρύο ιδρώτα να λούζει το κορμί σας. Οι χτύποι της καρδιάς σας ανεβαίνουν επικίνδυνα. Ωστόσο, αντί να πανικοβληθείτε και να ζητήσετε από τις αεροσυνοδούς να κατεβείτε, πριν από την απογείωση του αεροπλάνου, παραμένετε στη θέση σας, προσπαθώντας να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας.
Σταδιακά, έχετε την αίσθηση ότι ο χώρος της καμπίνας δεν είναι τόσο μικρός όσο σας φαινόταν αρχικά, ενώ όσο περνά η ώρα το αίσθημα της… φοβίας φαίνεται να μετριάζεται και να μη λειτουργεί πλέον απαγορευτικά για τα ταξίδια σας στον αέρα.
Με τον τρόπο αυτόν, δηλαδή την εικονική πραγματικότητα, οι ειδικοί βρήκαν έναν πρωτότυπο τρόπο να θεραπεύσουν διάφορες φοβίες και κρίσεις πανικού, οι οποίες ταλαιπωρούν τουλάχιστον ένα στα δέκα άτομα. Οι κλασικές θεραπείες που χρησιμοποιούνταν μέχρι σήμερα ήταν η ψυχανάλυση και η φαρμακοθεραπεία, ωστόσο έρευνες που έγιναν στο εξωτερικό έδειξαν ότι σε πολλές περιπτώσεις η χρήση της εικονικής πραγματικότητας ήταν το ίδιο ή και περισσότερο αποτελεσματική στην αντιμετώπιση των φοβιών.
Οι κυριότερες φοβίες που μπορούν μέχρι σήμερα να θεραπεύονται με εικονική πραγματικότητα είναι η κλειστοφοβία, η υψοφοβία, η αεροφοβία, η αραχνοφοβία, η κυνοφοβία, η κοινωνική φοβία και το μετατραυματικό στρες, το οποίο εντοπίζεται κυρίως σε βετεράνους πολέμων Ιράκ-Αφγανιστάν, ενώ βάσεις δεδομένων αναπτύσσονται για βροντοφοβία(κεραυνοί), καρχαριοφοβία, θερμοφοβία, μικροβιοφοβία και άλλα.
Στα πλεονεκτήματα της μεθόδου συμπεριλαμβάνονται η επαναληψιμότητά της, η άμεση τροποποίησή της, το σχετικά μικρό κόστος της, η απουσία ουσιαστικών παρενεργειών και το γεγονός ότι είναι αναίμακτη.
Εικονική θεραπεία έκθεσης
“Η βασική αρχή της θεραπείας είναι η τοποθέτηση του ασθενούς σε ένα εικονικό περιβάλλον που έχει σχέση με την ειδική φοβία, όπως για παράδειγμα μια καμπίνα αεροπλάνου σε αεροφοβία, η παρουσία σκύλου σε κυνοφοβία και πλήθους σε κοινωνική φοβία και η σταδιακή επανέκθεσή του σ’ αυτήν. Η τεχνική αυτή ονομάζεται εικονική θεραπεία έκθεσης και με δεδομένο ότι ο ασθενής γνωρίζει ότι βρίσκεται σε εικονικό περιβάλλον, καθησυχάζει ευκολότερα τις φοβίες του”, εξηγεί στη “Μ” ο λέκτορας του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου Σπύρος Βοσινάκης, ο οποίος παρουσίασε χθες σχετική εργασία στο 23ο Ιατρικό Συνέδριο Ενόπλων Δυνάμεων, που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη.
Παράλληλα, αναφέρει ότι προς το παρόν η μέθοδος της εικονικής πραγματικότητας δεν εφαρμόζεται στην Ελλάδα, παρά μόνο στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στην Αμερική, την Ολλανδία και τη Μεγάλη Βρετανία, ενώ από μελέτη που έγινε σε 150 ασθενείς, προέκυψε ότι το 76% προτίμησε τη θεραπεία μέσω εικονικής πραγματικότητας έναντι των κλασικών μεθόδων. Εξάλλου, τονίζει ότι η εφαρμογή του στην Ελλάδα θα μπορούσε να ξεκινήσει από τις ιατρικές σχολές των πανεπιστημίων και σταδιακά να επεκταθεί και στα δημόσια νοσοκομεία.
Φυσική κατάσταση της φοβίας
“Η θεραπεία μέσω έκθεσης μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με την παρουσία του ατόμου στη φυσική κατάσταση της φοβίας είτε με το να ξαναδημιουργεί στη φαντασία του τις καταστάσεις που του προκαλούν φόβο, είτε μέσω έκθεσης σε περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας, δηλαδή προσομοίωσης που δημιουργείται με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή. Επιπλέον, ο θεραπευτής μπορεί να παρέμβει τροποποιώντας το περιβάλλον, για παράδειγμα προσθέτοντας περισσότερες αράχνες, αυξάνοντας το ύψος ή μικραίνοντας τον χώρο, ανάλογα με τη φοβία”, επισημαίνει ο κ. Βοσινάκης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο ασθενής διαδραματίζει ενεργό ρόλο, φορώντας κατάλληλο εξοπλισμό και χάρη στη χρήση εξειδικευμένου λογισμικού. Αυτό σημαίνει ότι έχει τη δυνατότητα να αλληλεπιδράσει με φυσικό τρόπο με το περιβάλλον, καθώς ανιχνεύεται η κίνηση του κεφαλιού και του χεριού του, με αποτέλεσμα να έχει την υποκειμενική αίσθηση ότι αποτελεί και ο ίδιος μέρος του εικονικού περιβάλλοντος.
Σταδιακά, έχετε την αίσθηση ότι ο χώρος της καμπίνας δεν είναι τόσο μικρός όσο σας φαινόταν αρχικά, ενώ όσο περνά η ώρα το αίσθημα της… φοβίας φαίνεται να μετριάζεται και να μη λειτουργεί πλέον απαγορευτικά για τα ταξίδια σας στον αέρα.
Με τον τρόπο αυτόν, δηλαδή την εικονική πραγματικότητα, οι ειδικοί βρήκαν έναν πρωτότυπο τρόπο να θεραπεύσουν διάφορες φοβίες και κρίσεις πανικού, οι οποίες ταλαιπωρούν τουλάχιστον ένα στα δέκα άτομα. Οι κλασικές θεραπείες που χρησιμοποιούνταν μέχρι σήμερα ήταν η ψυχανάλυση και η φαρμακοθεραπεία, ωστόσο έρευνες που έγιναν στο εξωτερικό έδειξαν ότι σε πολλές περιπτώσεις η χρήση της εικονικής πραγματικότητας ήταν το ίδιο ή και περισσότερο αποτελεσματική στην αντιμετώπιση των φοβιών.
Οι κυριότερες φοβίες που μπορούν μέχρι σήμερα να θεραπεύονται με εικονική πραγματικότητα είναι η κλειστοφοβία, η υψοφοβία, η αεροφοβία, η αραχνοφοβία, η κυνοφοβία, η κοινωνική φοβία και το μετατραυματικό στρες, το οποίο εντοπίζεται κυρίως σε βετεράνους πολέμων Ιράκ-Αφγανιστάν, ενώ βάσεις δεδομένων αναπτύσσονται για βροντοφοβία(κεραυνοί), καρχαριοφοβία, θερμοφοβία, μικροβιοφοβία και άλλα.
Στα πλεονεκτήματα της μεθόδου συμπεριλαμβάνονται η επαναληψιμότητά της, η άμεση τροποποίησή της, το σχετικά μικρό κόστος της, η απουσία ουσιαστικών παρενεργειών και το γεγονός ότι είναι αναίμακτη.
Εικονική θεραπεία έκθεσης
“Η βασική αρχή της θεραπείας είναι η τοποθέτηση του ασθενούς σε ένα εικονικό περιβάλλον που έχει σχέση με την ειδική φοβία, όπως για παράδειγμα μια καμπίνα αεροπλάνου σε αεροφοβία, η παρουσία σκύλου σε κυνοφοβία και πλήθους σε κοινωνική φοβία και η σταδιακή επανέκθεσή του σ’ αυτήν. Η τεχνική αυτή ονομάζεται εικονική θεραπεία έκθεσης και με δεδομένο ότι ο ασθενής γνωρίζει ότι βρίσκεται σε εικονικό περιβάλλον, καθησυχάζει ευκολότερα τις φοβίες του”, εξηγεί στη “Μ” ο λέκτορας του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου Σπύρος Βοσινάκης, ο οποίος παρουσίασε χθες σχετική εργασία στο 23ο Ιατρικό Συνέδριο Ενόπλων Δυνάμεων, που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη.
Παράλληλα, αναφέρει ότι προς το παρόν η μέθοδος της εικονικής πραγματικότητας δεν εφαρμόζεται στην Ελλάδα, παρά μόνο στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στην Αμερική, την Ολλανδία και τη Μεγάλη Βρετανία, ενώ από μελέτη που έγινε σε 150 ασθενείς, προέκυψε ότι το 76% προτίμησε τη θεραπεία μέσω εικονικής πραγματικότητας έναντι των κλασικών μεθόδων. Εξάλλου, τονίζει ότι η εφαρμογή του στην Ελλάδα θα μπορούσε να ξεκινήσει από τις ιατρικές σχολές των πανεπιστημίων και σταδιακά να επεκταθεί και στα δημόσια νοσοκομεία.
Φυσική κατάσταση της φοβίας
“Η θεραπεία μέσω έκθεσης μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με την παρουσία του ατόμου στη φυσική κατάσταση της φοβίας είτε με το να ξαναδημιουργεί στη φαντασία του τις καταστάσεις που του προκαλούν φόβο, είτε μέσω έκθεσης σε περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας, δηλαδή προσομοίωσης που δημιουργείται με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή. Επιπλέον, ο θεραπευτής μπορεί να παρέμβει τροποποιώντας το περιβάλλον, για παράδειγμα προσθέτοντας περισσότερες αράχνες, αυξάνοντας το ύψος ή μικραίνοντας τον χώρο, ανάλογα με τη φοβία”, επισημαίνει ο κ. Βοσινάκης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο ασθενής διαδραματίζει ενεργό ρόλο, φορώντας κατάλληλο εξοπλισμό και χάρη στη χρήση εξειδικευμένου λογισμικού. Αυτό σημαίνει ότι έχει τη δυνατότητα να αλληλεπιδράσει με φυσικό τρόπο με το περιβάλλον, καθώς ανιχνεύεται η κίνηση του κεφαλιού και του χεριού του, με αποτέλεσμα να έχει την υποκειμενική αίσθηση ότι αποτελεί και ο ίδιος μέρος του εικονικού περιβάλλοντος.
Πηγή: www.makthes.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου